Hee, wat leuk dat jij een spreekbeurt gaat houden over de dartsport!
Daar helpen wij van de Nederlandse Darts Bond (NDB) jou natuurlijk graag mee. Hieronder vind je een leuk spreekbeurtpakket met een hele hoop informatie over darten. We hopen dat jouw spreekbeurt hiermee een schot in de roos wordt! Heel veel succes gewenst en veel leesplezier.
Darten
Stel je eens voor: een hele grote zaal met juichende en zingende mensen. Op grote schermen flitsen spectaculaire beelden voorbij. Ineens klinkt de harde stem van de mastercaller door de luidsprekers. Even later roept hij een naam. Een man in een felgroen shirt komt de zaal in. Er klinkt harde muziek en mensen juichen. De man loopt lachend tussen het publiek door en geeft zo nu en dan een high five. Dan klimt hij het podium op en zwaait naar het publiek. Nog meer lawaai! Wie zien al deze mensen? Een bekende zangeres? Een voetballer? Nee, ze juichen voor de Nederlandse darter Michael van Gerwen. Hij is meervoudig wereldkampioen en één van de beste darters ter wereld.
Michael van Gerwen is professioneel darter. Dart is het Engelse woord voor pijl. Vroeger zeiden de mensen vaak ‘pijltjes gooien’. Inmiddels is darten een sport die door miljoenen mensen over de hele wereld wordt beoefend. Je hebt vast wel eens een wedstrijd op televisie gezien, toch? Om te darten heb je eigenlijk maar weinig nodig. Daarom is het makkelijk om aan de sport te beginnen. Met drie dartpijlen, een dartbord en een geschikte ruimte kom je een heel eind. In Nederland wordt veel gedart in sporthallen, kantines of in kroegen. Een hoop volwassenen darten, maar ook veel kinderen zoals jij. Het is een spannende, gezellige en uitdagende sport!
Geschiedenis
De dartsport van nu is modern en flitsend. Profdarters spelen vaak grote televisietoernooien in volle zalen en verdienen een hoop geld met darten. Vroeger was dat anders. Al weet niemand helemaal precies hoe en wanneer het darten is ontstaan. Sommigen denken dat het afstamt van boogschieten of speerwerpen op ronde schijven. Geschiedkundigen vermoeden dat boogschutters er in de tijd van de Engelse koning Hendrik VIII (1491-1547) mee begonnen.
Meer dan 150 jaar geleden speelde men in Engeland het spel Puff and Dart. Hierbij blies je een pijltje door een buis op een rond cijferbord. België kende ook een spel waarbij je pijlen gooide op een houten bord. Dat heette vogelpik. De pijlen waren toen van hout met veren eraan. Iets meer dan 100 jaar geleden ontstond in Engeland het spel Dart and Target. Dit leek al veel op het darten van nu. Het bord kreeg de vorm van een wijzerplaat. Een zekere Thomas William Buckle (zeg: Bukkel) bedacht de volgorde van de twintig getallen op het dartbord. Hij dacht daar goed over na. Naast een hoog getal staat altijd weer een veel lager getal. Bekijk dat maar eens op een dartbord.
In Engeland werd vooral in de pubs (de kroegen) gedart. Het spel was daar heel geliefd. In 1924 werd een organisatie opgericht: de NDA. Deze National Darts Association zorgde bijvoorbeeld voor vaste spelregels. In heel Engeland kon vanaf toen op dezelfde manier worden gedart. Het eerste echte wereldkampioenschap darten werd in 1977 georganiseerd door de WDF: de World Darts Federation. De winnaar van dat toernooi was Leighton Rees uit Wales.
De meeste dartpijlen bestaan uit vier onderdelen: de punt, barrel, shaft en flight. De punt van de dartpijl moet stevig in het dartbord blijven zitten. Daarom is de punt scherp en gemaakt van staal. De barrel (zeg: berrul) is het deel van de dartpijl dat je met je vingers vasthoudt. Meestal is de barrel gemaakt van metaal, zoals messing of koper. In de barrel van profdarters zit tungsten, een duur en zwaar metaal. Dartpijlen van tungsten zijn vaak dunner en passen makkelijker in de kleine vakjes op het dartbord.
De shaft verbindt de barrel met de flight. Meestal zijn shafts gemaakt van kunststof of van licht metaal. Om te zorgen dat de dartpijl goed door de lucht vliegt, zit er aan het uiteinde een flight (zeg: flait). De flight bestaat vaak uit vier vleugeltjes van kunststof en zorgt voor stabiliteit. Flights zijn er in allerlei verschillende kleuren en vormen. Professionele darters, zoals Michael van Gerwen, hebben hun eigen flights.
Dartbord
Darters gooien hun dartpijlen naar het dartbord. Een dartbord hangt aan de muur. Dartborden worden gemaakt van een heleboel samengeperste vezels, vooral van de sisalplant. Deze plant met lange bladeren groeit in warme landen. De vezels van een sisaldartbord sluiten zich weer als je de dartpijlen uit het bord haalt. Zo zie je geen gaatjes en blijft het dartbord langer goed. Een bekende fabrikant van dartborden is Winmau. Hun dartborden worden gemaakt in een fabriek in Kenia.
Het dartbord heeft de vorm van een wijzerplaat, maar dat wist je al. Er zijn een heleboel verschillende vakjes. Het dartbord is door ijzerdraad verdeeld in 20 grote vakken. Elk vak lijkt wel een beetje op een taartpunt. In de buitenste rand staan de getallen 1 tot en met 20. Deze getallen geven aan hoeveel punten een worp in dat vakje waard is.
Je hebt een hoop zwarte en witte vakken. Een pijl in deze vakken levert één keer de waarde van de getallen op. Daarnaast heb je aan de buitenkant van het bord de dubbelring, die twee keer het aantal punten waard is. De binnenste ring heet de triple ring (zeg: trippel). Deze is drie keer het aantal punten waard. Tot slot is er nog de rode cirkel in het midden: de bull’s eye. Deze levert 50 punten op. De single bull, het groene rondje daar vlak omheen, geeft 25 punten.
Begrijp je het nog? De puntentelling bij het darten is best even wennen. Kijk eens goed naar het onderstaande plaatje van het dartbord. Daar staat de puntentelling nog eens uitgelegd.
Darters gooien hun dartpijlen naar het dartbord. Een dartbord hangt aan de muur. Dartborden worden gemaakt van een heleboel samengeperste vezels, vooral van de sisalplant. Deze plant met lange bladeren groeit in warme landen. De vezels van een sisaldartbord sluiten zich weer als je de dartpijlen uit het bord haalt. Zo zie je geen gaatjes en blijft het dartbord langer goed. Een bekende fabrikant van dartborden is Winmau. Hun dartborden worden gemaakt in een fabriek in Kenia.
Het dartbord heeft de vorm van een wijzerplaat, maar dat wist je al. Er zijn een heleboel verschillende vakjes. Het dartbord is door ijzerdraad verdeeld in 20 grote vakken. Elk vak lijkt wel een beetje op een taartpunt. In de buitenste rand staan de getallen 1 tot en met 20. Deze getallen geven aan hoeveel punten een worp in dat vakje waard is.
Je hebt een hoop zwarte en witte vakken. Een pijl in deze vakken levert één keer de waarde van de getallen op. Daarnaast heb je aan de buitenkant van het bord de dubbelring, die twee keer het aantal punten waard is. De binnenste ring heet de triple ring (zeg: trippel). Deze is drie keer het aantal punten waard. Tot slot is er nog de rode cirkel in het midden: de bull’s eye. Deze levert 50 punten op. De single bull, het groene rondje daar vlak omheen, geeft 25 punten.
Begrijp je het nog? De puntentelling bij het darten is best even wennen. Kijk eens goed naar het onderstaande plaatje van het dartbord. Daar staat de puntentelling nog eens uitgelegd
Een geschikte ruimte om fijn te kunnen darten is belangrijk. Dat hoeft heus geen hele grote kamer te zijn. Misschien is jouw slaapkamer, de zolder of de garage wel geschikt. Belangrijk is dat je op de juiste afstand van het dartbord kunt staan. De afstand van het bord tot de werplijn is 2,37 meter. De werplijn wordt ook wel de oche (zeg: okkie) genoemd. Een dartbord moet ook op de officiële hoogte hangen. De afstand van de bull’s eye (het middelpunt) tot de grond is 1,73 meter.
Wil je zeker weten dat jouw ruimte groot genoeg is om te darten? Houd dan een minimale lengte van 3 meter en een breedte van 1,5 meter aan. Zo heb je genoeg ruimte om van en naar het dartbord te lopen. Heb je meer ruimte? Dan is dat mooi meegenomen. Wordt het een beetje krap? Kijk dan of je misschien een ander plekje kunt vinden.
Bekende darters
Michael van Gerwen
Ken je hem nog? We hebben het al even over hem gehad. De beste Nederlandse darter van dit moment is Michael van Gerwen. Hij woont in Vlijmen in Noord-Brabant. Michael is de afgelopen jaren meerdere keren wereldkampioen geworden. Daar heeft hij heel veel voor moeten trainen en duizenden wedstrijden voor moeten gooien. Michael begon met darten toen hij ongeveer net zo oud was als jij. Toen hij 17 jaar was, won hij al zijn eerste grote televisietoernooi: de Winmau World Masters. Inmiddels heeft Michael vrijwel alle grote toernooien in de dartsport gewonnen.
Raymond van Barneveld
Doet de naam Raymond van Barneveld een belletje rinkelen? Vraag het anders eens aan jouw ouders. De prestaties van Raymond hebben ervoor gezorgd dat de dartsport in Nederland zo groot en populair is geworden. Raymond van Barneveld is maar liefst vijfvoudig wereldkampioen! Zijn eerste WK won hij al in 1998. Nog altijd is Raymond actief als profdarter en staat hij op de grote televisietoernooien.
Phil Taylor
Weet je nog dat de dartsport in Engeland is ontstaan? Dan is het niet zo gek dat daar heel veel goede darters vandaan komen. De beste Engelse darter ooit is Phil Taylor. Phil is inmiddels al heel wat jaren gestopt als professioneel darter. Hij won in totaal zestien wereldkampioenschappen! Ongelofelijk hé? Phil Taylor wordt door de meeste dartfans nog steeds als de allerbeste darter ooit gezien.
Aileen de Graaf
Een hoop mensen vinden darten een mannensport. Dat is het natuurlijk helemaal niet. Iedereen kan darten. Er zijn in Nederlands ook heel veel vrouwen die darten. Een van de beste Nederlandse dames is Aileen de Graaf. Zij heeft een heleboel grote toernooien gewonnen, zoals de Dutch Open Darts in Assen. Aileen won het damestoernooi daar al vier keer. Ook won ze de Winmau World Masters, de Zuiderduin Masters en de World Trophy.
Francis Hoenselaar
De succesvolste Nederlandse dartster is nog altijd Francis Hoenselaar. Francis dart niet meer op het hoogste niveau, maar heeft eigenlijk alle grote toernooien wel gewonnen. Zo won ze het Lakeside-wereldkampioenschap in 2009, maar ook drie keer de Winmau World Masters. Francis was daarnaast zeven keer de beste tijdens de Dutch Open!
Het spel en de regels
Bij een dartwedstrijd staat elke speler achter de oche. Hier heb je al eerder over gelezen. De oche is de werplijn. Je mag je voet niet op of over deze lijn zetten. De dartsport is een sportieve sport. Je leidt jouw tegenstander niet af en blijft netjes en beheerst. Bij een wedstrijd controleert de teller of de scheidsrechter of de spelers zich aan de regels houden.
501
Het meest gespeelde dartspel is 501. Elke speler krijgt aan het begin 501 punten. Daarna moet je om de beurt deze punten zien te verminderen. Per beurt mag je drie dartpijlen gooien. Maar let op: je wint pas als je precies op nul punten uitkomt. Dit heet finishen. Het finishen is een van de lastigste onderdelen van het darten. De laatste pijl moet een dubbel of de bull’s eye zijn. Je mag dus niet met een enkel getal afsluiten. Naast 501 wordt er ook wel 701 gespeeld (in koppelwedstrijden) of 301.
Hoe speel je nu precies een dartwedstrijd? Een wedstrijd gaat vaak over een aantal legs (zeg: leks). Je hebt een leg gewonnen als jij een keer van 501 naar nul punten bent gekomen door scores te gooien en te finishen. Om een wedstrijd te winnen, moet je vaak een aantal legs winnen. Speel je ‘best of five’? Dan moet je drie legs winnen. Op televisie spelen profdarters soms ook een wedstrijd over een aantal sets. Om een set te winnen, moeten de spelers dan vaak drie legs verzamelen.
180
Het hoogste aantal punten dat je met drie pijlen kunt gooien is 180. Dat gebeurt als de darter drie pijlen in de triple 20 gooit. Als je net begint met darten is dat erg moeilijk, maar ervaren spelers gooien geregeld 180’ers. Op televisie wordt een 180 vaak door de spelers gevierd. De scheidsrechter roept dan: ‘one hundred and eighty’!
Wist je dat je een leg kunt uitgooien in drie beurten? Dus met slechts negen dartpijlen? Dat is enorm moeilijk. Toch gebeurt het op professionele toernooien steeds vaker dat darters zo’n 9-darter gooien.
Bekende toernooien
Er worden elk jaar honderden, misschien wel duizenden darttoernooien georganiseerd, overal ter wereld. Toernooien voor amateurs; die voor hun plezier darten, maar ook voor professionals; die hun geld verdienen met de sport. Wij hebben een aantal bekende toernooien voor jou op een rijtje gezet!
Het bekendste toernooi is het PDC WK. Dit wereldkampioenschap wordt gespeeld in een grote zaal van het Alexandra Palace in Londen (Engeland). Het WK begint in december en de grote finale wordt begin januari gespeeld. De winnaar van het WK gaat met liefst 550.000 euro naar huis! Onze Michael van Gerwen heeft het WK meerdere keren gewonnen. Herinner je je ook de naam Phil Taylor nog? Hij is zelfs 16-voudig winnaar van het PDC WK.
De Lakeside, of het World Darts Championship, heeft een hele lange geschiedenis. Het was lange tijd het belangrijkste toernooi ter wereld. Raymond van Barneveld werd in 1998 de eerste Nederlandse wereldkampioen. Ook Jelle Klaasen won de Lakeside al eens. Hij versloeg Van Barneveld in een spannende finale in 2006. Jouw ouders kunnen zich dat vast nog wel herinneren? Ook Christian Kist werd in 2012 de kampioen van Lakeside.
Niet in Amerika, niet in Engeland, maar in Nederland wordt het grootste darttoernooi van de wereld gehouden! Duizenden darters komen elk jaar met veel plezier naar de Dutch Open Darts in Assen. Dat toernooi wordt georganiseerd door de Nederlandse Darts Bond en is het grootste open darttoernooi van de wereld! Dat betekent dat iedereen die dat wil zich kan inschrijven voor de Dutch Open Darts: senioren en jeugdspelers. Het Dutch Open Darts is naast het grootste ook het gezelligste toernooi!
Nederlandse Darts Bond
Er wordt in Nederland een heleboel gedart. Bijna elke dag spelen duizenden mensen wel toernooien of competities. De Nederlandse Darts Bond (NDB) is er voor alle darters in Nederland! Samen met de lidorganisaties (zoals de Darts Bond Midden Nederland en de Friese Darts Bond) zorgen wij ervoor dat iedereen met veel plezier aan het dartbord staat.
De NDB organiseert toernooien, zoals de Dutch Open Darts in Assen. Elk jaar doen daar duizenden darters uit de hele wereld aan mee. Het is het grootste open darttoernooi van de wereld! Maar de NDB organiseert ook elk jaar competities, zoals de SuperLeague en de Landelijke Competitie. De lidorganisaties organiseren zelf ook wekelijkse competities en toernooien, ook bij jou in de buurt!
Het hele jaar wordt er een heleboel werk verzet door de Nederlandse Darts Bond. Een hoop daarvan gebeurt op het bondskantoor in Nieuwegein. Maar de NDB heeft ook tientallen vrijwilligers die zich tijdens de toernooien met hart en ziel inzetten voor de dartsport. Zonder de hulp van deze vrijwilligers kan de NDB niet bestaan. Samen doen wij er alles aan om alle darters in Nederland zoveel mogelijk plezier aan onze mooie sport te laten beleven!
En? Als het goed is, weet je inmiddels al een heleboel van darten! We hopen dat je hiermee een hele toffe spreekbeurt kunt maken! En wil je er helemaal iets moois van maken? Lees dan nog even deze tips:
- Heb je dartpijlen of een dartbord thuis? Laat ze zeker zien bij jouw spreekbeurt!
- Zoek een filmpje op van een groot darttoernooi en speel dit af in de klas!
- Kijk eens op www.ndbdarts.nl of op www.darts4youth.nl.
- Weet je niet precies meer wat sommige begrippen betekenen? Zoek ze dan hieronder op in de begrippenlijst.
Heb je nog wel vragen, of vind je het leuk om jouw spreekbeurt met ons te delen? Wij zien jouw werk graag tegemoet! Stuur ons dan een bericht via info@ndbdarts.nl.
Heel veel succes gewenst!
De Nederlandse Darts Bond